پادکست ششم

<-- دیگر پادکست‌ها -->

« پادکست پنجم پادکست هفتم »

جهانی به وسعت گرافیک

دانلود 3977 بازدید

اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۶ خورشیدی / روزجهانی دیزاین و هفته‌ی گرافیک

گویندگان (به ترتیب صداها): احمد کریمی/ احسان نظری/ الناز لطیف

آنچه در این برنامه ۳۵ دقیقه‌ای خواهید شنید:

* گفتگویی با «ساعد مشکی» / درباره‌ی مفاهیم دیزاین
* مختصری درباره‌ی «انجمن بین‌المللی دیزاین»(ICO-D) و «روز جهانی دیزاین» (WDD)
* گفتاری درباره‌ی «میلتُن گلیزِر» (Milton Glaser) و نشانه‌ی «من عاشق نیویورک هستم.» (I Love New York)

* ساعد مشکی

«ساعد مشکی» متولد ۱۳۴۲ خورشیدی، و دانش‌آموخته‌ی رشته‌ی طراحی گرافیک از دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران است. آثار او حوزه‌های متنوعی از طراحی گرافیک مانند طراحی نشانه،‌ هویت بصری، پستر و به‌ویژه طراحی جلد و گرافیک کتاب را در برمی‌گیرد.
او عضو «انجمن بین‌المللی طراحان گرافیک» AGI، عضو پیشین هیئت مدیره‌ی «انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران» (در دوره‌های چهارم، پنجم و ششم)، مدیرمسئول نشریه‌ی «نشان»، مدیر مسئول «نشر مشکی» و عضو گروه موسسین «رنگ پنجم» است.
آثار «ساعد مشکی» در نشریات و کتاب‌های گوناگون داخلی و بین‌المللی، همچون کتاب Area به انتخاب «آنتون بکه» (Anthon Beeke) به چاپ رسیده است.
برخی از جوایز و افتخاراتِ وی عبارتند از:
-جایزه‌ی ویژه‌ی ابداع و خلاقیت و جایزه‌ی دوم طراحی روی جلد از دوسالانه‌ی ششم، ۱۳۷۸
-جایزه‌ی اول طراحی روی جلد از دوسالانه‌ی هفتم گرافیک،‌۱۳۸۰
-جایزه‌ی مرواریدِ طراحیِ جمهوریِ چک، ۱۳۸۱
-جایزه‌ی ویژه‌ی «ایکوگرادا» از دوسالانه‌ی پستر ورشو، ‌۱۳۸۳
– و جایزه‌ی ویژه‌ی هیئت داوران برای مجموعه‌ی کارها از دوسالانه‌‌ی جهان اسلام ۱۳۸۸
«مشكی» عضو هيئت انتخاب آثار جشنواره ها و دوسالانه‌هايی از جمله هفتمين دوسالانه طراحان گرافيك تهران، نمايشگاه پسترهای تجربی، پنجمين نمايشگاه تصويرگری كتاب‌های كودكان و نوجوانان و نهمين دوسالانه جهانی پستر تهران بوده است.
همینطور در کارنامه‌ی وی سابقه‌ی تدریس در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران، دانشگاه هنر و دانشگاه سوره نیز دیده می‌شود.

«ساعد مشکی» / متولد ۱۳۴۲ خورشیدی

* مختصری درباره‌ی «انجمن بین‌المللی دیزاین»(ICO-D) و «روز جهانی دیزاین» (WDD)

«شورای بین‌المللی انجمن‌های طراحی گرافیک» در بیست و هفتم آوریل ۱۹۶۳میلادی، با نام اختصاری ICOGRADA (ایکوگرادا)، در لندن تاسیس شد، و هدف آن، ایجاد ارتباط بین‌المللی میان طراحان، و مجامع طراحی گرافیک بود. این شورا در سال ۲۰۱۳ میلادی، براساس مصوبه‌ی اعضای آن، به «انجمن بین‌المللی دیزاین» یا ICO-D (ایکو-دی) تغییر نام یافت، و دلیل این تغییرنام، تبدیل شدن به یک «انجمن بین‌المللی چندرشته‌ای» بود،‌ که پاسخگوی نیازهای گسترده‌ی «طراحی» یا همان «دیزاین» در عصر جدید باشد.
اما در سال ۱۹۹۵ میلادی، سالروز تاسیس این انجمن، یعنی روز بیست و هفتم آوریل، به عنوان «روز جهانی طراحی گرافیک» انتخاب شد، و همزمان با تغییر نامی که به آن اشاره شد، این روز هم به «روز جهانی دیزاین» تغییر نام یافت.
در بیانیه‌ی این انجمن آمده است:
«این روز فرصتی است تا به ارزش و اهمیت “دیزاین” و نقش آن در متحول کردن جهان پی‌ببریم … .»
«انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران» نیز، به عنوان عضو رسمی این انجمن، ‌هر ساله برنامه‌هایی را به همین مناسبت برگزار می‌کند.
ولی نکته‌‌‌ی جالب توجه در‌ بیانیه‌ی امسال «انجمن بین‌المللی دیزاین» برای بیست‌وهفتم آوریل، شعار آن است: «شروع از نوجوانی»
در توضیح این عنوان آمده است:
«ما باور داریم که “دیزاین” دگرگون‌شونده است، و با آگاهی از اینکه، کودکان امروز راهبران فردا هستند، شناخت نسبی آنان از این مقوله، به عنوان یک حرفه‌ی عملی، و آگاهی آنان از شیوه‌های بنیادینش، می‌تواند راهگشا باشد… .
ولی چگونه می‌توانیم کودکان نورسیده را برای راهبری این جهان سرکش آماده کنیم، به نحوی که تبدیل به انسان‌هایی پراحساس، متفکر، رویاپرداز ، و راهبران سودمندی برای آینده باشند؟»
در ادامه‌ی این توضیحات آمده است:
«… تقریباً در همه جای دنیا این اعتقاد وجود دارد که یادگیری ریاضی از همان سنین نوجوانی، به عنوان ابزاری ضروری، برای تراش دادن یک ذهن خوش‌فکر مفید است. هر چند ممکن است هیچ‌کدام از ما قصد نداشته باشیم تا یک ریاضی‌دان شویم، ولی ذاتاً معتقدیم که دانستن آن برایمان مفید خواهد بود… .
در بعضی از کشورهای دنیا، “دیزاین” به عنوان یک درس ضروری، در برنامه‌ی درسی مقاطعِ ابتدایی، گنجانیده شده است. هرچند با آموزش آن به کودکان، نمی‌توان از آن‌ها یک دیزاینر (Designer) ساخت، اما می‌توان به آن‌ها آموخت که چگونه مانند آنان ببینند و بیندیشند. این، یعنی کاشتن و پروراندن “تفکرِ طراحانه”. و بهترین حالت دستیابی به آن، شروع کردن آموزش از سنین نوجوانی ‌است.»
با این تفاسیر، امسال «انجمن بین‌المللی دیزاین» یا ICO-D (ایکو-دی) پروژه‌ای را در پیش گرفته تا بتواند از طریق برگزاری کارگاه‌های آموزشی، و آشنا کردن کودکان با مفاهیم «دیزاین»، به بهبود ارتباطات بصری، در عصر آینده، کمک کند.

منابع:

* www.ico-d.org
* https://fa.wikipedia.org

* گفتاری درباره‌ی «میلتُن گلیزِر» (Milton Glaser)و نشانه‌ی «من عاشق نیویورک هستم.» (I Love New York)

«میلتن گلیزر» (Milton Glaser) یکی از شناخته شده‌ترین طراحان، و هنرمندان برجسته‌ی معاصر است، ‌که شاید چندان نیاز به معرفی نداشته باشد. او متولد ۱۹۲۹ میلادی است، و هم‌اکنون در سن ۸۷ سالگی، همچنان به کار کردن ادامه می‌دهد.
صحبت درباره‌ی گلیزر و عمر پربارش، زمان زیادی می‌طلبد که از حوصله‌ی این گفتار خارج است. بنابراین، در اینجا فقط درباره‌ی یکی از طرح‌های معروفش، و قصه‌ای که در پس آن نهفته است، صحبت خواهیم کرد. اثری که در طول چند دهه، به یکی از شناخته‌شده‌ترین نمادهای یک شهر، تبدیل شد. نشانه‌ی «من عاشقِ نیویورک هستم» یا همان I Love New York
سابقه‌ی طراحی این نشانه، به اواسط دهه‌ی ۱۹۷۰میلادی بازمی‌گردد. زمانی که آمارجرم و جنایت شهر «نیویورک» بالا رفت. ناامنی به طور گسترده‌ای در سراسر این شهر حس می‌شد، و تجارت این شهر در آستانه‌ی نابودی قرار گرفت. بنابراین «دفتر گردشگری ایالت نیویورک» کمپینی را اجرا کرد، که علاوه بر ارتقای فرهنگ اخلاقی شهر، آمار جذب گردشگر را نیز افزایش دهد. به همین منظور، از گلیزر خواسته شد تا یک نشان ویژه برای این کمپین، طراحی کند.
گلیزر حدود دوهفته را صرف طراحی نشانه‌ای کرد، و کلمات “I Love New York” را در درون دو قرص لوزی شکل، قرار داد، و درنهایت، برای تایید به دفتر ایالت، ارسال کرد. اما نشانه‌ای که امروز می‌شناسیم، از کاغذپاره‌ای در صندلی عقب یک تاکسی شکل گرفت. یک روز گلیزر زمانی که در تاکسی نشسته،‌ و در راه رفتن به دفترش بود، ایده‌‌ای به ذهنش می‌رسد. کاغذ پاره‌ای را در دست می‌گیرد، و با یک مداد شمعی قرمز رنگ، اتودی چهار کرکتری را، در قالب یک نشانه ترسیم می‌کند، و این اتود، مبنای همان نشانه‌ای شد که امروز، برای جهان، شناخته شده است. این کاغذپاره نیز هم اکنون به عنوان خاطره‌ای، در موزه‌ی هنرهای مدرن نیویورک، نگهداری می‌شود.
نشانه‌ای که او طراحی کرد، ترکیبی است از:
حرف انگلیسی “I” ، شکلی گرافیکی از یک «قلب»، و دوحروف انگلیسی “N” و “Y”
او دراین‌باره می‌گوید:
«طراحی این کار کمی زیرکانه است. “I” یک حرف است. شکل «قلب» سمبلی از احساس، و “NY” نامِ اختصاری از یک مکان. بنابراین سه روش مختلف از نمادسازی در کنار هم ترکیب شده‌اند. کمی باید مغزتان را، برای ترجمه‌ی آن به کار گیرید… . و همین درگیری ذهنی، باعث می‌شود تا، نشانه در ذهن ماندگار شود.»
نشانه‌ای که میلتن گلیزر برایش حدود ۲،۰۰۰ دلار دستمزد دریافت کرد، امروز، به طور سالانه نزدیک به ۳۰ میلیون دلار برای ایالت نیویورک در‌آمدزایی می‌کند، و به عنوان نمادی از فرهنگ عامه بر روی تی‌شرت‌ها، کلاه‌ها و در همه‌ جای این شهر قابل مشاهده است. این نکته بازگو کننده‌ی آن است که چگونه «طراحی گرافیک» می‌تواند به عنوان ابزاری برای ایجاد تغییر و تحول در جامعه، مفید باشد.

منابع:

* پاکباز، رویین، (۱۳۹۳)، دایرة‌ المعارف هنر، تهران،‌ فرهنگ معاصر، چاپ چهاردهم
* لیوینگ استون، آلن و ایزابل. (۱۳۸۳). فرهنگ طراحی گرافیک. (ترجمه فرهاد گشایش). تهران: لوتوس. چاپ سوم.
* https://en.wikipedia.org
* Leland, John, (2016), Milton Glaser Still Hearts New York, The New York Times